Transport wykonywany na terenie kraju jest ważny, ale w dwudziestym pierwszym wieku coraz większą rolę pełni transport międzynarodowy. Jest on istotny zwłaszcza na terenie Unii Europejskiej, której istotą jest swoboda przepływu towarów, usług, kapitału i osób.
Transport międzynarodowy UE – aspekty prawne
Firmy zajmujące się wykonywaniem przewozów międzynarodowych są zobowiązane do przestrzegania takich regulacji prawnych, których celem jest ujednolicenie rynku transportowego, jak m.in:
- Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1072/2009,
- Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1071/2009,
- Rozporządzenie (WE) nr 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego.
Oczywiście, ważne są również akty prawa krajowego jak np. ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (w przypadku Polski).
Transport międzynarodowy wewnątrz UE – liderzy
Na rynku europejskim (międzynarodowym) panuje obecnie silna konkurencja oraz rywalizacja w celu zdobycia jak największej części rynku.
Nie ma w tym nic dziwnego – dobrze prosperujące i perspektywiczne przedsiębiorstwo to gwarancja biznesowego sukcesu, a między krajami UE panuje swoboda przepływu towarów (oznacza to brak ceł oraz innych opłat parataryfowych i pozataryfowych).
Jeśli chodzi o ostatnie lata, największym wśród krajów unijnych wolumenem przewiezionych ładunków charakteryzował się polski sektor transportowy – i tak, np. w 2018 roku polskie przedsiębiorstwa transportowe przewiozły łącznie ponad 260 milionów ton ładunku (około jedna piąta wszystkich ładunków przewiezionych przez kraje należące do UE).
Drugie miejsce pod tym względem zajęła Holandia, w przypadku której wolumen ten był jednak o ok. połowę niższy.
Rola transportu w gospodarce krajów unijnych
Branża transportowa ma znaczny udział w gospodarce krajów unijnych, czego przykładem jest Polska, w której sektor ten odpowiada za ok. 6% polskiego produktu krajowego brutto (PKB).
Podobnie jest w większości pozostałych krajów europejskich, w których branża transportowa stanowi kilka procent gospodarki.
Według prognoz, w następnych latach można spodziewać się wzrostu zapotrzebowania na usługi transportowe, choć z drugiej należy liczyć się z takimi niekorzystnymi zjawiskami, jak np. Brexit oraz zmiany w prawie unijnym (więcej informacji na ten temat znajduje się poniżej).
Transport międzynarodowy – kontrowersje wokół Paktu Mobilności
Już od lutego 2022 roku na terenie Unii Europejskiej zacznie obowiązywać tzw. Pakiet Mobilności, który jest zbiorem regulacji dotyczących wykonywania transportu międzynarodowego w obrębie UE.
Zasady te dotyczą m.in. czasu wypoczynku oraz płacy minimalnej kierowców wykonującej pracę na terenie kraju innego niż macierzysty.
Założenia Paktu Mobilności są szeroko krytykowane m.in. przez Polskę, która stoi na stanowisku, że wprowadzenie tych zasad oznacza duże problemy dla polskich firm przewozowych i znaczący wzrost kosztów działalności.
Takie rozwiązania, zdaniem niektórych, doprowadzi do osłabienia konkurencyjności polskiego sektora transportowego.
Co czeka branżę transportową w następnych latach? Zapewne dalszy rozwój, bowiem wszystko wskazuje na to, że pandemia koronawirusa nie zagroziła sektorowi.
Z drugiej strony, bardzo niekorzystny wpływ na działalność firm transportowych w niektórych krajach może mieć wprowadzenie Paktu Mobilności.